Thaise monniken zijn niet altijd het goede voorbeeld.
In de media verschijnen geregeld berichten over monniken die “ongepast” gedrag vertonen. Er zijn berichten geweest over aanranding, verduistering, drugsgebruik, extravagante levensstijlen en zelfs moord. Er zijn meer dan 35.000 tempels in Thailand die samen meer dan 300.000 monniken huisvesten. Zij zijn een gemakkelijk doelwit voor corruptie. Er word jaarlijks naar schatting tussen 2.5 en de 3 miljard € aan donaties verwerkt. Geld dat vrijwel nooit te traceren is.
Veel media aandacht ging naar Luang Pu Nen Kham Chattiko in juli 2013 toen hij gefotografeerd werd met een Ray-Ban zonnebril en een Louis Vitton tas vol dollars vasthield. Later bleek dat hij in drugs handelde, vrouwen misbruikte en een zwanger meisje van veertien als vriendinnetje had.
Ook de Thaise regering zondigde wel eens.
De Thaise regering heeft een aantal keer monniken gevangen gezet met vonnissen die later betwistbaar werden verklaard. We bekijken hier het geval van Phra Phimotham, abt van Wat Mahadhatu.
Phra Phimotham was bekend vanwege zijn introductie van de Birmese Satipatthana-meditatiemethode in Thailand. In 1962 werd hij beschuldigd van collaboratie met de communistische rebellen, en werd hij beschouwd als een bedreiging voor de nationale veiligheid. Hij werd uit zijn ambt gezet en gevangen genomen. In werkelijkheid vervolgde de regering hem vanwege zijn politieke opvattingen en het promoten van veranderingen in de Sangha. Phra Phimontham had sterke pro-democratische neigingen, die niet goed strookten met het regime van de dag, en met het paleis.
Bovendien maakte Phra Phimontham deel uit van de Maha Nikaya-strekking. De monarchie en de regering gaven historisch gezien de voorkeur aan de Dhammayuttika-strekking. Phimotham was op dat moment de belangrijkste kandidaat om opperste patriarch te worden. Om deze reden is zijn behandeling door Thaise geleerden beschreven als een “strijd tussen patriarchen”, verwijzend naar het politieke doel hem uit te schakelen als kandidaat.
Na vier jaar kwam er een nieuwe regering en Phra Phimotham werd vrijgelaten nadat een militaire rechtbank oordeelde dat hij toch niet had samengewerkt met de communisten. Hij werd opnieuw gewijd, en herwon zijn vroegere status, maar werd evengoed nog steeds in diskrediet gebracht.
Anderen ondergingen hetzelfde lot.
Monnik Buddhadasa Bhikkhu kreeg van de regering dezelfde beschuldigingen over zich heen. En oprichter van de Santi Asoke, Luang Por Phothirak onderging hetzelfde lot. Luang Por Pothirak werd later beschuldigd van het veranderen van de Vinaya en is uitgetreden. Een recent voorbeeld is Phra Prajak Kuttajitto, een milieuactivistische monnik die kritisch stond tegenover het overheidsbeleid. Ook hij werd gearresteerd en uit zijn ambt gezet.
Fraude en verduistering gebeurde soms ook.
In 1999 en later in 2002 werd Luang Por Dhammajayo, de toenmalige abt van Wat Phra Dhammakaya, beschuldigd van fraude en verduistering door de Thaise media. Later traden enkele overheidsinstanties dit standpunt bij toen er land op zijn naam gevonden werd dat gedoneerd was. Luang Por Dhammajayo ontkende dit en verklaarde dat het land aan hem gegeven was, en niet aan de tempel. Per’soonlijk bezit is toegelaten in de Thaise sangha.
Wat Phra Dhammakaya kwam vaak op negatieve wijze in de media, en werd de zondebok voor alle commerciële wanpraktijken in de Thaise Boeddhistische gemeenschap. Heel Azië zat nog in de nasleep van de financiële crisis van 1997 en dergelijke gevallen maakten het niet gemakkelijk voor de gewone tempels.
De Hoge Raad van de Sangha verklaarde dat Luang Por Dhammajayo geen enkele ernstige overtreding van de monastieke discipline (Vinaya) had gedaan. En in 2006 heeft het Thaise Nationale Bureau voor het Boeddhisme de Dhammakaya Foundation en Luang Por Dhammajayo vrijgesproken van alle beschuldigingen. Dit nadat Luang Por Dhammajayo er mee instemde dat hij al het gekregen land aan de tempel schonk.
Somdet Chuang Varapunno, nog meer politieke inmenging.
In maart 2016 ontbood de Thaise politie Somdet Chuang Varapunno, die toen waarnemend opperste patriarch was. hij weigerde vragen te beantwoorden over zijn vintage auto. Een auto waarvan er slechts 65 gemaakt werden. De auto stond in een museum in Wat Paknam Bhasicharoen in Bangkok. De politie heeft de auto in beslag genomen, en onderzoekt een mogelijke belastingontduiking. Somdet zou het eigendom van de auto overgedragen hebben aan een andere monnik nadat het schandaal uitbrak.
In maart 2016 ontbood de Thaise politie de toenmalige waarnemend opperste patriarch Somdet Chuang Varapunno, nadat hij weigerde directe vragen te beantwoorden over zijn vintage auto, een van de slechts 65 geproduceerde auto’s. De auto maakte deel uit van een museum in Wat Paknam Bhasicharoen in Bangkok, maar is nu in beslag genomen door de politie die onderzoek doet naar mogelijke belastingontduiking. Somdet droeg naar verluidt het eigendom van het voertuig over aan een andere monnik nadat het schandaal uitbrak.
Hij weigerde politievragen rechtstreeks te beantwoorden en stond erop dat alle vragen schriftelijk naar zijn advocaat werden gestuurd. Hij beweerde dat de auto een geschenk was van een volgeling.
Analisten van verschillende nieuwszenders hebben erop gewezen dat de acties van de Thaise regering ten aanzien van Wat Paknam Bhasicharoen, mogelijk ingegeven waren door een politieke behoefte om te controleren wie de volgende opperste patriarch zou worden. Somdet was al voorgedragen als kandidaat door de opperste raad van de Sangha.
Hem kiezen zou betekenen dat er een patriarch kwam van de Maha Nikaya-strekking inplaats van iemand van de Dhammayuttika-strekking, die altijd de voorkeur heeft gehad van de Thaise regering en de monarchie.
Een aanpassing van de wet.
Door het uitstel had de regering de tijd om de wet aan te passen in december 2016 waardoor koning Vajiralongkorn de opperste patriarch rechtstreeks kon benoemen. Premier Prayut Chan-o-cha moest mee ondertekenen. Dit leidde tot de benoeming van een monnik van de Dhammayuttika-strekking. De regering haalde verschillende redenen aan om de wetswijziging te ondersteunen, waaronder de auto.
Aan het einde van hetzelfde jaar besloten de aanklagers echter om Somdet Chuang niet aan te klagen, maar in plaats daarvan zijn assistent-abt. Dit samen met nog eens zes mensen die een aandeel hadden in het importeren van de oldtimer. In februari 2016 werd bij een protest georganiseerd door het National Center for the Protection of Thai Buddhism, een op roodhemden gericht netwerk, ook het voorbeeld van Phra Phimontham genoemd toen de Thaise regering werd geëist zich niet langer te bemoeien met de selectie van de volgende leider van de Sangha.
Vrouwen en het Boeddhisme.
Vrouwen kunnen in Thailand niet tot monnik gewijd worden. Ze kunnen echter wel kiezen om als maechi deel te nemen aan quasi-monastieke praktijken in tempels en oefencentra. In Thailand werd de bhikkhuni-lijn van vrouwelijke kloosterlingen nooit opgericht. Dit in tegenstelling tot in Birma en Sri Lanka.
In Thailand nemen ze als leken deel aan de collectieve rituelen voor het verkrijgen van verdienste. Ze doen ook huishoudelijk werk in en rond de tempels. Slechts een klein aantal vrouwen kiest er echt voor om maechi te worden, niet-gewijde religieuzen, die permanent de acht of tien leefregels in acht nemen. Hun positie in de Thaise samenleving is onderwerp van discussie en ze krijgen niet de steun die de monniken krijgen.
Er zijn wel pogingen gedaan om een bhikkhuni-lijn in Thailand te introduceren . Dit met de bedoeling om de positie van de vrouw in het Thaise Boeddhisme te verbeteren. De belangrijkste voorstander van deze beweging was Dhammananda Bhikkhuni. Maar deze inspanningen zijn in Thailand controversieel gebleven. Vrouwen die probeerden zich te laten wijden werden beschuldigd van pogingen om monniken na te doen. Dit is een burgerlijk misdrijf in Thailand en hun acties zijn door veel leden van de kerkelijke hiërarchie aan de kaak gesteld.
In 1928 werd in Thailand een wet aangenomen die de volledige wijding van vrouwen in het boeddhisme verbood. Toch werd Varanggana Vanavichayen als eerste vrouwelijke monnik in Thailand gewijd in 2002. Enige tijd daarna werd de wet ingetrokken. Op 28 februari 2003 ontving Dhammananda Bhikkhuni een volledige wijding als monnik van de Theravada strekking in Sri Lanka. Zij werd de eerste Thaise vrouw die een wijding kreeg als Theravada-bhikkhuni. Ze is de abdis van de Songdhammakalyani-tempel, de enige in Thailand waar vrouwelijk monniken zijn. De tempel werd in de jaren zestig opgericht door haar moeder Voramai, een Mahayana-bhikkhuni.
Vrouwen kunnen wel de verlichting bereiken.
Boeddhisten ontkennen niet dat vrouwen en mannen gelijke kansen hebben om de verlichting te bereiken. In het Mahayana-boeddhisme, beoefend in Taiwan, het vasteland van China, Hong Kong en Tibet, worden vrouwen evengoed gewijd. In landen die de Theravada-tak van de religie aanhangen, zoals Sri Lanka, Thailand en Myanmar, werd het ongeveer acht eeuwen geleden verboden om vrouwen te wijden. Gewijde vrouwen die het kloosterleven ingaan in plaats van kinderen te krijgen verstoren de sociale orde, en dat kon niet. Dit volgens Kittipong Narit, een boeddhistische geleerde aan de Thamasat universiteit in Bangkok.
Critici daarentegen beweren dat de huidige situatie de machthebbers goed uitkomt, en ze niet bereid zijn de voordelen te delen met buitenstaanders.
De meeste bezwaren tegen de herinvoering van een vrouwelijke monastieke rol hangen af van het feit dat de monastieke regels vereisen dat zowel vijf gewijde monniken als vijf gewijde bhikkhunis aanwezig zijn voor elke nieuwe monnikswijding. Zonder deze in het niet mogelijk om een nieuwe Theravada-bhikkhuni te wijden. De Thaise hiërarchie weigert wijdingen in de Dharmaguptaka-traditie (de enige momenteel bestaande bhikkhuni-wijdingslijn) te erkennen als geldige Theravada-wijdingen, daarbij verwijzend naar verschillen in filosofische leringen en, meer kritisch, de verschillen in de monastieke discipline.
Dit was het laatste deel van het Boeddhisme in Thailand. Het heeft zoveel facetten dat het zelfs hier in deze zeven delen moeilijk helemaal te beschrijven was. In volgende stukjes gaan we ook eens kijken wat het Boeddhisme zelf inhoud, en wat we er van kunnen leren.
© Lode Engelen. Foto’s genomen op diverse plaatsen en tijdstippen in Thailand.
Bronnen:
hmong.in.th/wiki/Buddhism_in_Thailand
books.openedition.org
Wikipedia
abhayagiri.org/about/thai-forest-tradition
Hartelijk dank voor voor de uitgebreide uitleg. Met interesse gelezen en zeer interessant.
Dit is een mooi verhaal. Lode!
Ik heb vaak met Thaise monniken gesproken over de onmogelijkheid vrouwen in te wijden tot volwaardige monniken. Tenslotte wijdde de Boeddha zijn stiefmoeder Mahapajati en zijn echtgenote Yasodhara in als volwaardige monniken. Maar de Thaise Sangha is natuurlijk wijzer dan de Boeddha!