Corpse Meditation (lijkmeditatie) in Wat Umlong in Thoen.

---

De kleine wihaan van Wat Umlong in Thoen is een bijzonder gebouwtje. De muurschilderingen aan de binnenkant zijn niet van bijzonder goede kwaliteit, maar het onderwerp dat uitgebeeld word is wel bijzonder. Er zijn een paar stukken muur waar de klassieke taferelen over het leven van de Boeddha afgebeeld worden. Het grootste gedeelte word echter ingenomen door schilderingen die de 9 taferelen van de corpse meditation uitbeelden. Op zich zijn deze taferelen niet zo bijzonder, je ziet ze wel vaker uitgebeeld in tempels. Wat wel bijzonder is, is dat alle negen taferelen hier samen afgebeeld zijn.

Corpse meditation of, Meditatie over de dood.

Het leven kan je bekijken als een reis die begint bij je geboorte. De enige zekerheid die je hebt in deze reis, is dat het op een bepaalde dag eindigd in de dood. Bijna niemand weet wanneer de dood komt voor hem of haar, maar het is belangrijk er goed op voorbereid te zijn. Eén manier om dat te doen is mediteren over de dood. De Boeddha zei dat we het allemaal heel vaak zouden moeten doen.

Leven is meestal beter dan de dood, maar toch zijn er mensen die kiezen om te sterven. Laten we hopen dat ook zij hun zeer goed voorbereid hebben op de dood. Er is nu eenmaal geen terugkeer mogelijk.

Negen stadia van lijkontbinding.

1. Een lijk dat “gezwollen, blauw en etterend” is.
2. Een lijk dat “wordt opgegeten door kraaien, haviken, gieren, honden, jakhalzen en door verschillende soorten wormen.”
3. Een lijk dat wordt “gereduceerd tot een skelet samen met (wat) vlees en bloed dat door de pezen wordt vastgehouden.”
4. Een lijk dat is “gereduceerd tot een met bloed besmeurd skelet zonder vlees maar vastgehouden door de pezen.”
5. Een lijk dat is “gereduceerd tot een skelet dat door de pezen wordt vastgehouden, maar zonder vlees en niet besmeurd met bloed.”
6. Een lijk dat is “gereduceerd tot botten die los zijn geraakt, verspreid in alle richtingen.”
7. Een lijk dat is “gereduceerd tot botten, wit van kleur als een schelp.”
8. Een lijk dat is “gereduceerd tot botten van meer dan een jaar oud, op elkaar gestapeld.”
9. Een lijk dat is “gereduceerd tot botten die verrot zijn en stof worden.”

Maranasati.

Maraṇasati (aandacht voor de dood, of doodsbewustzijn) is een boeddhistische meditatieoefening waarbij we ons herinneren (vaak in gedachten houden) dat de dood op elk moment kan toeslaan, en we moeten dit op elk moment in gedachten houden. Dit niet elk moment doen, wordt door de Boeddha nalatigheid genoemd. In de vroegste verhandelingen van de Boeddha wordt de term Maranasati slechts twee keer expliciet gedefinieerd.

Latere boeddhistische scholen hebben de betekenis van maranasati uitgebreid met verschillende visualisatie- en contemplatietechnieken om te mediteren over de aard van de dood. Men zegt dat het steeds bewust zijn van onze sterfelijkheid bevorderlijk is voor de juiste levenshouding, en ook helpt bij het ontwikkelen van een gevoel van spirituele toeweiding, en het nalaten van sommige handelingen of uitspraken. De Satipatthana Sutta instrueert de mediterende om als volgt te reflecteren: ‘Ook dit lichaam van mij is van dezelfde aard als dat lichaam, zal als dat lichaam worden, en is niet verder gekomen dan de toestand om als dat lichaam te worden.’

Om deze corpse meditation te doen, werd aan de monniken aangeraden om naar echte lijken te kijken en het ontbindingsproces te volgen. Vroeger werd dit ook gedaan door monniken, maar het volstaat ook om naar foto’s of schilderingen van lijken te kijken tijdens deze meditatie.

Meer gebruikelijke taferelen op de muren van de wihaan. De muurschilderingen dateren ergens in het midden van vorige eeuw. De tempel zelf is veel ouder.

De kleine wihaan met de muurschilderingen die langs de grotere gebouwd is.

© Lode Engelen. foto’s genomen in Thoen op 10.06.2022.