Wat Phra Yeun is hoogstwaarschijnlijk de oude Wat Aranyikaram. Een tempel die gebouwd is door koningin Chamathewi in 666 AD. Over de juiste datum bestaat er wel wat betwisting. In geschriften staat de tempel vermeld als gebouwd tussen 600 en 700 AD, maar de artefacten die gevonden zijn bij opgravingen worden gedateerd tussen 900 en 1000 AD. Maar de tempel is duidelijk meer dan 1000 jaar oud.
Koningin Chamathewi was een Lawo ( Lobburi ) prinses die uitgezonden was om in het noorden een nieuw koninkrijk te stichten, en het Boeddhisme te verspreiden. Zij is gestopt in Hariphunchai ( nu Lamphun ) en heeft er haar koninkrijk gesticht. Van de eerste gebouwen die er geplaatst zijn, waren er vier tempels, op elk van de vier windstreken één. Wat Phra Yeun is de oostelijke van de vier.
In 1063 AD gaf koning Arthitayaraj de opdracht om een groot Boeddha beeld te maken. Dit beeld kwam achter de Wihan van de tempel te staan. Tegelijk veranderde hij de naam van de tempel in Wat Phuttharam. Later in 1369 heeft Phra Chao Kue Na, de heerser van Nakornping Chiang Mai en Haripunchai, nog drie staande Boeddha beelden laten maken voor de tempel. Alle vier de beelden waren dubbel zo groot als de beelden die er nu staan. Hij bouwde ook een mondop over de beelden om ze te beschermen. In de 17de eeuw is de tempel verlaten door de invallen van de Birmezen.
1000 jaar later.
De wihan met de vier Boeddha’s is in de loop van de eeuwen erna totaal versleten geraakt. In 1904 echter heeft Luang IndhaYongYot, leider van Lamphun, de wihan laten renoveren. Tegelijk heeft hij vier nieuwe Boeddha beelden laten maken. Deze beelden kwamen in de vier nissen te staan van de nieuw gebouwde pagode, die over de oude mondop gebouwd is.
De nieuwe pagode is gebouwd in Birmese stijl. De pagode stijgt in verschillende niveaus. Aan iedere zijde is er een trap die toegang geeft tot een terras dat omgeven is door een lage muur. Op elke hoek van het terras zijn kleine pagodes gebouwd. Het bovendeel is versierd met kleine pagodes in Lanna-bouwstijl, genaamd “Chedi Ha Yod” ( Pagode met vijf pieken ). De kleine pagodes zijn in bel vorm gebouwd. In de vier zijden van het bovendeel zijn nissen gemaakt waar de Boeddha beelden instaan.
De pagode is maar 100 jaar oud, maar heeft toch een unieke bouwstijl. De vier gouden Boeddha’s geven de pagode een bijzondere mooi uitzicht.
Een monnik op bezoek.
Een steen met een inscriptie die gevonden is bij opgravingen in Wat Phra Yeun verteld ons dat koning Kuena van Lanna de Sri Lankaanse monnik Sumanathera, die in Sukhothai verbleef, uitnodigde om naar Chiang Mia te komen. Sumanathera kwam op zijn reis door Lamphun, waar hij in Wat Phra Yuen verbleef. Hoewel hij maar twee dagen in de tempel zou blijven, verzocht hij de lokale bevolking om de tempel te herstellen. Uiteindelijk bleef hij drie jaar in de tempel.
Op de achterkant van de wihan is er een schilderij dat koningin Chamathewi afbeeld.
Op een paar plaatsen zijn er nog resten van oude tempels opgegraven. Veel meer dan de fundering is er wel niet van overgebleven.
De boot van de tempel.
Een nieuw gebouwd wihan, volledig in Lanna stijl. Als we de rolstoel ramp wegdenken kon het net zo goed eeuwen geleden gebouwd zijn.
Er zijn nog delen van de oude muur te zien rond de tempel. Het stukwerk is op de meeste plaatsen kapot, maar geeft toch nog een goed beeld van hoe de muur er oorspronkelijk uitzag.
© Lode Engelen. Foto’s genomen in Lamphun op 08.08.2021.
Het is goed om te zien dat men het patrimonium in ere houdt en beschermt, of zelfs in volle glorie herstelt op sommige plaatsen. De Lanna wihan is ronduit prachtig
Wederom een mooie uitleg en dito foto’s. Nice work Lode. Geniet ervan. Groetjes uit Brugge.
Fraai!